لکهای روی صورت می تواند علل زیادی داشته باشد. ملاسما یا کک و مک یکی از شایعترین علتهای لک صورت است. در این مطلب راجع به ملاسما و علت ایجاد و درمان آن خواهیم پرداخت.
ملاسما چیست؟
- ملاسما نوعی لک قهوهای است که بر روی صورت و گردن، عمدتا در زنانی که از نظر ژنتیکی مستعد هستند، بوجود میآید.
چرا ملاسما ایجاد میشود؟
- ملاسما ارتباطی قوی با تماس با اشعه ماوراء بنفش نور خورشید و عوامل هورمونی دارد: بطوری که حاملگی و مصرف قرصهای ضد حاملگی را از جمله علل ایجاد ملاسما میدانند (ملاسما را ماسک حاملگی هم مینامند).
- در 30% از افرادی که دچار ملاسما هستند، در خانواده هم سابقه ملاسما وجود دارد.
ملاسما در چه افرادی بیشتر دیده میشود؟
- ملاسما در زنانی که پوست تیره دارند، شایعتر است (البته در 10% موارد ملاسما مردان را هم گرفتار میکند).
- ملاسما معمولا در سنین 20 تا 40 سالگی شروع به ظاهر شدن میکند.
ملاسما چه شکلی دارد؟
- ملاسما بیشتر بر روی پیشانی، گونهها، لب فوقانی و چانه ایجاد میشود. لک قهوهای رنگ و مسطح که از نقاط کوچکتر تشکیل شده است، بتدریج و آهسته ظاهر میشود و بعد از تماس با نور خورشید، پر رنگتر و مشخصتر میشود.
- معمولا ملاسما رنگی یکدست دارد. ممکن است حاشیههای لک نامنظم باشند، اما در هر صورت لک حدود مشخصی دارد.
- ملاسما معمولا در سه ماهه دوم یا سوم حاملگی و در برخی از زنها به دنبال مصرف قرصهای ضد حاملگی آشکار میشود.
- معمولا بعد از حاملگی و یا به دنبال قطع مصرف قرصهای ضد حاملگی، در طول ماهها ملاسما کمرنگتر میشود.
ملاسما چگونه درمان میشود؟
- برای کمرنگ کردن ملاسما باید تماس با نور خوشید در وسط روز را به حداقل رساند و از پوششهایی نظیر کلاه استفاده کرد. همچنین باید از ضد آفتاب هم استفاده کرد. ضد آفتابهای فیزیکی که حاوی زینک یا تیتانیوم هستند، بیشترین تاثیر را دارند.
- در ملاسما درمان را باید هفتهها ادامه داد و محافظت سفت و سخت از نور خورشید داشت.
- با مراجعه به پزشک، ممکن است برای درمان از روشهای زیر استفاده شود:
- برای برطرف کردن لک ملاسما میتوان از کرمهای روشن کننده حاوی هیدروکینون استفاده کرد. توجه داشته باشید که هیدروکینون میتوان پوست را تحریک کند و یا سبب حساسیت پوست شود. همچنین ترکیباتی که حاوی هیدروکینون با غلظتهای بالا هستند، ممکن است سبب ایجاد نوعی لک تیره روی پوست شوند (به این حالت اکرونوز گفته می شود).
- کرم ترتینوئین میتواند اثربخشی هیدروکینون را بیشتر کند.
- ترکیبات حاوی ترتینوئین، هیدروکینون و فلوئوسینولون اثربخشی بیشتری دارند.
- آزلائیک اسید و کوجیک اسید هم از جمله ترکیبات بیرنگ کنندهای هستند که میتوانند در درمان ملاسما موثر باشند.
- پیلینگ سطحی با اسید گلیکولیک تاثیر ترتینوئین و هیدروکینون را در درمان ملاسما تسریع میکند.